UROK MYŚLENIA LATERALNEGO

Tytuł wpisu odnosi się do książki Edwarda de Bono
Jak stosować myślenie lateralne: Rozwiązywanie problemów metodą pozalogiczną.
Poniżej podaję  swoją recenzję opublikowaną jeszcze w 2006 r. w Biblionetka.pl  (a wcześniej na L-earn.net).

Dlaczego niektórzy ludzie ciągle mają nowe pomysły, a inni, równie inteligentni - nie? 

Chodzi o specjalny rodzaj kreatywności. 

Oprócz myślenia logicznego są inne sposoby podejścia do rozwiązywania problemów. Zdaniem autora powinniśmy korzystać nie tylko z logiki, lecz także z metod myślenia pozalogicznego, aby wyrwać się z rutyny i objąć świeżym spojrzeniem zadania, przed którymi stajemy. De Bono nazywa to podejście "myśleniem w bok". 

Autor zajmuje się kreatywnością od wielu lat i jest uznawany za czołowego eksperta od "sposobów myślenia na XXI w". Omawiana książeczka traktuje o praktycznej stronie myślenia lateralnego. 

Rozpoczyna się od efektownego przykładu rozwiązania problemu, który wydaje się nie mieć rozwiązania. Opowiedzenie go tutaj byłoby podobne do wyjawienia z góry rozwiązania zagadki kryminalnej... Zresztą całą książkę czyta się z przyjemnością, a często z podziwem dla nowego spojrzenia na świat. 

Proces myślenia lateralnego możemy przyrównać do syfonu wodnego - chcąc przelać wodę w inne naczynie, położone wyżej, wystarczy "wbrew logice" (dla nieznającego fizyki) trochę potrudzić się, by ją "zassać" w górę, a potem leci już sama. Inne porównanie, to uparte kopanie studni w miejscu, które wody nie da, ale kontynuuje się pracę, "bo już tyle wykopaliśmy". Myślenie lateralne odkrywa nowe, często niezwykłe możliwości wychodząc od niskiego prawdopodobieństwa, odwrotnie niż myślenie "wertykalne", angażujące utarte, wysoce prawdopodobne rozwiązania. 

Dziesięć rozdziałów książki nie ma własnych tytułów, więc scharakteryzuję je pokrótce. 

Rozdział 1 wyjaśnia pojęcia i pokazuje różnice między myśleniem lateralnym a wertykalnym. 
W rozdziale 2. uświadamiamy sobie, że pomysły, oczywiście, nie przychodzą wskutek stosowania samego tylko "klasycznego" myślenia wertykalnego. 
W rozdziale 3. opisano wpływ dominujących idei na polaryzację myślenia i sposoby uwolnienia się od dominujących schematów. 
Rozdział 4. jest poświęcony długiemu przykładowi z ćwiczeniami, w którym próbujemy rozszyfrować podstawowe elementy (atomy) pewnych rysunków. 
W rozdziale 5. omawiane jest świadome poszukiwanie wielu alternatywnych sposobów postrzegania tej samej rzeczy. Warto - a czasem koniecznie trzeba - zauważyć problem tam, gdzie nikt go nie widzi. Przykładowo: firma, która nie doświadcza i nie antycypuje problemów, nie ma zbyt dużych szans na sukces. 
W rozdziale 6. pokazano, jak arogancja myślenia wertykalnego uniemożliwia powstawanie nowych pomysłów. 
Rozdział 7. - wykorzystanie procesów przypadkowych dzięki uznaniu ich doniosłości; zasada niemieszania się w te procesy; jak je wzmocnić; zbieranie ich wyników. 
Rozdział 8. - przykłady praktycznego wykorzystania pewnego aspektu myślenia lateralnego. 
Rozdział 9. - straty płynące z ograniczania się tylko do myślenia wertykalnego, rola humoru. 
Rozdział 10. - wykorzystanie myślenia lateralnego i nowych pomysłów. 

We wszystkich rozdziałach można wyróżnić trzy wątki: 

1. Ograniczenia myślenia wertykalnego jako sposobu dochodzenia do nowych pomysłów. 
2. Wykorzystanie procesów myślenia lateralnego do tworzenia nowych idei. 
3. Cel myślenia lateralnego: znajdowanie nowych pomysłów, które są proste, dobre i skuteczne. 

Przedstawione techniki muszą z konieczności wydawać się sztuczne, bo umysł ma bardzo silną wrodzoną tendencję do posługiwania się myśleniem wertykalnym. Wykorzystanie tych mało naturalnych "chwytów" do świadomego odwrócenia strumienia pomysłów od ścieżek wysokiego prawdopodobieństwa może być pomocne, póki nie nabierzemy nawyków stosowania myślenia lateralnego. 

Urok myślenia lateralnego polega na tym, iż jest to podniecające poszukiwanie prostego, dobrego pomysłu, w które może włączyć się każdy, gdyż nie zależy ono wyłącznie od posiadanej inteligencji. 

Jestem przekonany, że tego typu awangardowe myślenie okaże się szczególnie przydatne w szkole i w pracy, a także przy rozwiązywaniu problemów życia codziennego. 

----------
Uwaga - obecnie książka jest trudno dostępna w księgarniach, szukaj w antykwariatach, giełdach itp.
Możesz jednak szybko nabyć bardzo podobną książkę autora 

Myślenie lateralne.